26 Ocak, 2018

Sanat I Füreya Sergisi ile Dünyasına Yolculuk



Çağdaş Türk Seramik Sanatı’nın öncülerinden Füreya Koral’ın Kale Grubu tarafından hayata geçirilen en kapsamlı retrospektif sergisi, yoğun ilgi üzerine 28 Ocak 2018’e kadar uzatıldı. Onbinlerce insanın ziyaret ederken Füreya’nın hikayesine tanıklık ettiği sergi süresince, herkesin ilgisini çeken ve farklı disiplinlerden konuşmacıların katıldığı buluşmalar da gerçekleşti.


Çağdaş seramiğin Türkiye’de başlaması ve yaygınlaşmasında büyük rol oynayan Türkiye’nin ilk kadın seramik sanatçısı  Füreya Koral’ın aramızdan ayrılışının 20. yılı anısına, sanatçının bugüne kadar gerçekleştirilmiş en kapsamlı retrospektif sergisinde Koral’ın seramik sanatına olan tutkusunun yanı sıra sanatçının iç dünyasını ve kendini gerçekleştirme hikayesini de yakından görebiliyoruz. 


Károly AliottiNilüfer Şaşmazer ve Farah Aksoy küratörlüğünde sanatseverlerle buluşan sergi; sadece seramik alanında değil, seramik ve mimari birlikteliğinin öncü isimlerinden biri olan Füreya’yı anmak kadar anlamak da gerektiğinin önemini vurguluyor. Eserlerinin ‘yüksek sanat’ simgesi olarak görülmesine ve sanatın müzelere ‘hapsedilmesine’ karşı çıkan Füreya’yı özgün bir bakış açısı ile sanatseverlerin karşısına çıkarmayı amaçlayan sergi, 1.500 m2’lik alana yayılıyor. Sergide Füreya’nın ürettiği seramik nesneler, tabaklar, porselenler ve duvar panolarının yanı sıra aynı kendi fotoğrafları, kişisel eşyaları ile aile bireylerine dair bilgi ve belgeler de sunuluyor. 

 Sergi girişinde Füreya’yı iyi tanımayanlara fikir vermesi için kısa bir kronoloji bölümü mevcut. Burada aileye ve kendi hayatına dair biyografik öğeler yer alıyor. Eserlerine ise İsviçre’de sanatoryumda bulunduğu dönemde çizdiği desenleri ile başlıyoruz. 
 Füreya Koral, isimsiz, Evler serisinden, 10x10x10cm, seramik, Sara Koral Aykar Koleksiyonu.

Doğu ile batı kültürünü eşsiz bir şekilde sentezleyen, Akdeniz turkuazına tutkun bir seramikçi olan sanatçının toplamda 200’e yakın eser, belge ve fotoğrafın yer alacağı sergide ayrıca Füreya’nın iç dünyası ve kendini gerçekleştirme hikâyesi de anlatılıyor. Bu kapsamda; 40 yaşında seramikle bir anlamda yeniden doğan, sanatın iyileştirici ve dönüştürücü gücünü kendinde cisimleştiren Füreya’nın 1950’li yıllardan itibaren yaptığı tüm çalışmalar bir araya getiriliyor. Bunlar arasında; mürekkeple yaptığı desenlerden litografilerine, seramik tabaklarından dış mekan panolarına, evler serisinden en son çalışması olan Yürüyen İnsanlar’a kadar birçok eser bulunuyor. 

Aynı dönemde Paris’te yaptığı litografiler var. Ardından sanatçının üretimlerinde sıkça tekrarlanan doğa motiflerinin olduğu tabak ve küçük duvar panoları yerleştirilmiş. Bu tabakların ilk örnekleri doğa motiflerinin yanı sıra Hitit kültüründen birçok öğe barındırıyor. Zira Avrupa’dan Türkiye’ye geldiğinde yeni açıldığını öğrenip hemen ziyaret ettiği Hitit Müzesi onu çok etkilendiği söyleniyor. Sonraki dönemlerinde ise giderek soyut dışa vurumculuğa yönelerek ürettiği panoları var. TBMM ve Hilton Oteli için ürettiği sehpalara benzer birkaç örneği sergiye dahil edilmiş. Gündelik hayatta kullanılması için ürettiği işler de sergide gösteriliyor.

Sergiyi gezdiğinizde gerçekten çok gerçek bir karakter olduğunu görüyorsunuz Füreya Koral'in. Sergide karakterinin özündeki mütevazılığı öne çıkararak, onu ikonlaştırmadan, kendisini de öyle gördüğü varsayımıyla Füreya’yı olduğu gibi yansıtılmaya çalışılmış.

Füreya Koral kimdir?
Türkiye’de çağdaş seramiğin öncü sanatçılarından Füreya Koral, 1910 yılında İstanbul’da doğdu. Sanat hayatına yaşamının geç sayılabilecek bir evresinde, 1947’de tedavi görmek üzere yattığı bir sanatoryumda, İsviçre’de başladı. Teyzeleri Fahrelnissa Zeid ve Aliye Berger'in ısrarlarıyla burada resim ve seramik yapmaya başlayan sanatçı, tedavisinin ardından gittiği Paris’te dönemin ünlü seramik sanatçılarından Georges Serré ile tanıştı ve onun yönlendirmesiyle çeşitli seramik atölyelerinde çalıştı. 1951’de önce Paris’teki Galerie M.A.I.’de ilk kişisel sergisini, ilerleyen aylarda ise Türkiye’nin ilk özel çağdaş sanat galerisi Maya Galerisi’nde Türkiye’deki ilk kişisel sergisini açtı. 1960’larda çini geleneğinden yola çıkarak, birçok kamusal yapıya duvar panoları üretti. Farklı teknikle sayısız obje üretmiş olsa da, sanat tarihi literatürüne duvar seramiğini mimariye dahil ettiği eserleriyle girmiş olan sanatçı, aralarında Salon d'Octobre (Paris), Modern Sanat Müzesi (Mexico City), Napstkovo Muzeum (Prag) ve Smithsonian Institute (Washington) gibi köklü kurumların da bulunduğu birçok yerde sergi açmıştır. Vallauris Bienali’nden (Fransa) 1968’de onur diploması alan Koral, Cannes Uluslararası Seramik Sergisi’nde gümüş madalyaya (1955), Prag Uluslararası Sergisi’nde (1962) ise altın madalyaya layık görülmüştür. Sanatçının İstanbul’daki atölyesi dönemin ünlü yazar, sanatçı ve mimarları için önemli bir buluşma noktası olmakla beraber, bir sonraki nesil seramik sanatçılarının yetişmesi için de eşi bulunmaz bir yuva olmuştur. Füreya Koral, 1997 yılında İstanbul’da vefat etmiştir.
Füreya Sergisi
Sergi Tarihi: 18 Kasım 2017- 28 Ocak 2018
Ziyaret saatleri: 11:00 - 19:00 (Pazartesi günleri hariç)
Adres: Akaretler Sıraevler, Şair Nedim Caddesi No: 16 Beşiktaş, Istanbul


Hiç yorum yok:

Yorum Gönder